Evlerimizde yaşam kalitemizi ve konforumuzu arttırmanın yollarından biri de elektrik tesisatının ve aksamlarının sağlam, güvenli ve ihtiyacımızı karşılayacak şekilde dizayn edilmiş olması. Gündelik yaşantımızı etkileyen ve dekorasyon ya da mimariden bahsedildiğinde pek de ilk akla gelmeyen görünmez ayrıntılar arasında elektrik aksamlarını sayabiliriz. Oysa telefonunuzu şarj ederken kullandığınız prizin konumu bile konfor düzeyinizde fark yaratan unsurlardan biri, tepe ışığını açıp kapamanızı sağlayan anahtarın sıradan olmaması da dekorasyonunuza estetik olarak katkıda bulunabilir. Her ne kadar geri planda kalsalar da aslında düşündüğünüzde elektrik kullanılan her yerde, yani bugünün yaşam koşullarında her odada günlük yaşantınızda en çok kullanılan aksamların başında geliyor anahtar ve prizler. Peki evimizdeki prizler nasıl konumlanmalı? Hangi odada kaç priz olmalı? Priz modelleri arasında tercih yaparken nelere dikkat etmeliyiz? Ve en önemlisi de güvenliğimiz için en ideal priz çeşitleri nelerdir? İşte tüm bunların cevabı aşağıda…
Öncelikle, evini, evinin elektrik tesisatını yeniletenler ya da yeni ev yaptıranlar için önemli olan malzeme ve model seçimine değinerek başlayalım. Temel aydınlatma elemanları olan ve her odada kullanılan tepe ışıklarını yakmaya yarayan anahtarlar ya da diğer adıyla elektrik düğmeleri ve evdeki elektrik ihtiyacımızı karşılamamızı sağlayan prizler yaşam alanlarımızda en çok kullandığımız elektrik aksamları arasında yer alıyor. Anahtar priz ürün gruplarında bugün artık herkesin sadece elektrikçilerde değil, tüm yapı marketlerde ya da internet mağazalarında kolaylıkla bulabileceği pek çok model ve seçenek var. Dekoratif açıdan genellikle priz ve anahtarların aynı model olması tercih ediliyor ama geçtiğimiz yıllarda aynı modellerin farklı renklerinin bir araya gelmesiyle oluşturulan şık kombinasyonlar da yaygınlaşmaya başladı. Farklı malzeme ve renklerin farklı tasarımlarla oldukça zengin bir seçenek sunduğu priz ve anahtarlarda zevkinize ve dekorasyonunuza uyumlu bir tercih yapmadan önce dikkat etmeniz gereken tek şey malzeme kalitesi olmalı. Bu tarz elektrik aksamlarında kaliteden ödün vermeden gerekirse biraz pahalı olan modellerin tercih edilmesini her zaman tavsiye ediyoruz. Düşük kaliteli ürünler zamanla yıpranıp yerlerinden oynayabiliyor ya da anahtarlarda tutukluklar meydana gelebiliyor. Bu da hem güvenlik açısından riskli hem de can sıkıcı olabilir. Bu yüzden daha kaliteli malzeme ve kaliteli ürünleri tercih etmekte her zaman fayda var.
Eğer çocuklu bir evden söz ediyorsak mutlaka çocuk korumalı elektrik prizlerini tercih etmelisiniz. Küçük çocuklar büyürken ellerine geçen her şeyle masumca oynamayı severler ve açıktaki prizler de onlar için içlerine bir şeyler sokabilecekleri bir tehlikedir aslında. Bunun için eğer çocuğunuz varsa ya da ileriye yönelik bir çocuk planınız varsa şimdiden önleminizi alıp priz seçiminde kapaklı prizleri tercih etmeniz çok daha sağlıklı olacaktır.
İşte bu sorunun cevabını vermemiz mümkün değil, çünkü elektrik oldukça uzman isteyen riskli ve tehlikeli bir tesisat ve acemice yapılan işler hayati tehlikeler ve yangın gibi büyük felaketlere yol açabilir. Bu yüzden priz ve anahtarlarınızı kendiniz seçip satın alsanız dahi, aksamların bağlantıları muhakkak profesyonel elektrikçiler tarafından yapılmalı. Ayrıca elektrik malzemelerinin bağlantısını gerçekleştirecek olan ustanın da tecrübeli ve işinin ehli olduğundan emin olmanızı tavsiye ediyoruz.
Teknoloji çağında yaşadığımız için odalarda bulunan sabit prizler bugünün yaşam tarzları için oldukça yetersiz kalıyor ve daha fazla priz ihtiyacını gidermek için de çoklu priz ve uzatma kabloları gibi çözümlere başvuruyoruz. Tıpkı sabit priz ve anahtarları seçerken olduğu gibi, çoklu priz ve uzatma kablosu seçeneklerini incelerken de kaliteli olanı satın almak her zaman çok daha sağlıklı ve güvenli olacaktır. Ayrıca priz çoklayıcılar yerine sabit çoklu prizleri kullanmak da daha konforlu ve güvenli bir ortam ortaya çıkaracaktır. Duvara sabitlenen prizler bugün artık üçlü ya da dörtlü modellerde bile üretilebiliyor ve bu da özellikle fazla priz ihtiyacı olan yaşam alanlarında oldukça fonksiyonel bir kullanım yaratıyor.
Bunun dışında dikkat etmeniz gereken temel şeylerden biri de uzatma kablolarını kullanırken iki uzatma kablosunu asla birbirine bağlamamanız gerektiği. Bu aslında kablonun uzunluğu yetmediğinde başvurulan bir yöntem ancak maalesef riskli. Bunun yerine uzun kablolu bir priz satın almalısınız
Tabii çoklu prizler söz konusu olduğunda güvenliğiniz için son teknoloji ürünü akım korumalı prizleri tercih edebilirsiniz. Sıradan çoklu prizlerden kullanıyorsanız, prizin tüm gözlerini doldurduğunuzda prizin ya da prize takılı olan elektronik aletlerin bozulma riskini göze almış oluyorsunuz aslında. Çünkü standart çoklu prizler ve uzatma kabloları onlara bağlanan cihazların kullandığı voltajı regüle etmiyorlar. Bu da tüm prizler dolu olduğunda yangına ya da elektrik çarpmasına dahi yol açabilecek riskler taşıyor diyebiliriz. Akım korumalı prizlerde ise fazla yüklenmeye ve yüksek voltaja karşı koruyan bir teknoloji devrededir ve içlerinde bulunan sigorta sistemleri sayesinde tüm bu risklerin önüne geçmiş olursunuz.
Yaşam alanlarınızdaki prizlerin nerede konumlanacağı ve kaç tane olması gerektiği aslında yaşam alışkanlıklarınız tarafından belirleniyor. Ancak tabii ki farklı odalarda daha konforlu ve kullanışlı alanlar ortaya çıkarmak için belli yerlerde mutlaka priz bulundurmak gerekir.
Oturma odalarında ana oturma grubunun civarında mutlaka en az bir, mümkünse üçlü bir prizin olması telefon, tablet ve dizüstü bilgisayarları şarj etmek istediğinizde işinizi kolaylaştıracak, üstelik tepe lambası dışında kullanacağınız lambader gibi ekstra ışıklandırma ögelerine de kaynak sağlayacaktır. Tabii oturma odalarının ihtiyacı bu kadarla da sınırlı kalmıyor; televizyon ünitesine bağlı bir çoklu priz sistemi de mutlaka şart. Televizyon izlerken kullandığınız aletlerin sayısına göre akım kontrollü ve açma kapama düğmeli çoklu prizler tercih etmelisiniz. Kabloların ortalıkta görünüp kalabalık ve dağınık bir görüntü kirliliği yaratmaması için de prizler televizyon ünitenizin hemen arkasına konumlanmalı.
Yatak odaları söz konusu olduğunda yatağın iki yanında bulunan abajurlara elektrik kaynağı sağlayacak bir sistem olması gerektiği zaten hepimizin malumu. Ancak bunun dışında telefon şarj etmek, yaz gecelerinde sinek kovucu takmak gibi ekstra ihtiyaçlarınızın olabileceğini de unutmayın ve yatağınıza uzak olmayan ve kolay ulaşılabilir konumda ekstra prizler de bulundurun. Tabii uyku hijyeninizin bozulmaması için çok gerekli olmadıkça yatağınızın yakınında elektronik cihaz bulundurmamanızı da tavsiye etmeden geçmeyelim. Ekstra prizi bir önlem olarak hayata geçirmelisiniz ve kullanım alışkanlığı haline getirmemelisiniz. Telefonunuzu her gece başucunuzda şarj etmenin sağlığınız için doğru olmayacağını unutmayın.
Mutfaklar, kesinlikle priz kontrolünün en iyi organize edilmesi gereken yaşam alanlarından biri. Özellikle çok yemek pişirilen ve bol küçük ev aleti kullanılan bir mutfaktan bahsediyorsak beyaz eşyaların bağlı olduğu, kahve makinesi gibi sabit küçük ev aletlerinin bağlı olduğu ana prizler dışında, mikser, blender gibi lazım olduğunda kullanılan elektrikli aletler için de ekstra prizlerin olması gerektiğini unutmayın. Tabii burada yalnızca sayı sorunundan bahsetmiyoruz, yemek pişirirken blender kullanmak istediğinizde fişi kolaylıkla takabileceğiniz bir konumda olan priz, aynı zamanda da tezgahın su sıçrayabilecek olan bölümlerinden uzakta olmalı.
En çok priz ihtiyacı duyulan yerlerin başında tabii ki home office ve çalışma odaları geliyor. Çalışma masasının etrafında mutlaka her ihtiyacınızı karşılayacak kadar akım korumalı çoklu priz olmalı. Tabii işinizin ne olduğu ve ne kadar elektronik cihaz kullandığınız bu alandaki priz sayısını değiştirecektir. Ancak prizinizi yerleştirirken yere koymak yerine duvara sabitlerseniz çalışma masalarında genellikle oldukça rahatsız edici olan kablo kalabalığının da önüne geçmiş olursunuz. Ayrıca kablo toparlayıcı aksesuar ve mobilyalar da yoğun elektrik kullanılan alanlar için oldukça iyi bir yatırım olacaktır diyebiliriz.
Tuvalet, banyo ve hatta mutfağın tezgah üstü priz aksamları için ekstra dikkatli ve tedbirli olmakta fayda var. Islak alanlarda elektrik prizleri hiçbir şekilde su teması riski yaratmayacak bir şekilde konumlanmalı. Tabii bunun için prizlerin tezgah ve musluk seviyesinden yukarıda olması gerekiyor. Ayrıca banyolarda mutlaka kapaklık prizler kullanılmalı.
Eğer elektrik tesisatlarınızı ya da evinizin iç mimari yapısını değiştiriyorsanız o halde şu yazımız da ilginizi çekebilir: Duvar kırarak mekanları birleştirmeden önce bilinmesi gerekenler